دانلا میدوز (۱۳ مارس ۱۹۴۱ – ۲۰ فوریه ۲۰۰۱) دانشمند محیط زیست، مدرس و نویسنده آمریکایی بود. او یکی از تأثیرگذارترین متفکران محیط زیستی قرن بیستم به شمار می‌رود. او بیشتر به عنوان نویسنده اصلی کتاب‌های “محدودیت‌های رشد” و “تفکر سیستمی: یک آغاز” شناخته می‌شود که با ترجمه به ۲۶ زبان، بیش از ۹ میلیون نسخه در سراسر جهان فروش داشته است. میدوز علاوه بر این، نویسنده یا هم‌نویسنده هشت کتاب دیگر نیز بوده است.

زندگی‌نامه و تحصیلات

دانلا میدوز در الگین ایلینویز متولد شد و تحصیلات خود را در رشته علوم گذراند. او در سال ۱۹۶۳ مدرک کارشناسی شیمی از کالج کارلتون و در سال ۱۹۶۸ مدرک دکترای بیوفیزیک از دانشگاه هاروارد دریافت کرد. پس از یک سفر یک‌ساله از انگلستان به سریلانکا، به عنوان پژوهشگر در مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) به تیم جی فارستر بنیانگذار پویایی‌شناسی سیستم و اصول ذخیره‌سازی مغناطیسی داده برای رایانه‌ها پیوست.

حرفه علمی

میدوز به مدت ۲۹ سال از سال ۱۹۷۲ در کالج دارتموث به تدریس پرداخت. او موفق به دریافت دو بورسیه معتبر “پيو اسکالر” در حوزه محیط زیست (۱۹۹۱) و “بورسیه مک آرتور” (۱۹۹۴) شد. همچنین جایزه “والتر سی پاین” در آموزش علوم را در ۱۹۹۰ دریافت کرد و پس از درگذشتش، جایزه “جان اچ چافی” برای تعالی در امور محیط زیست در سال ۲۰۰۱ به او اهدا شد. دانلا میدوز به مدت ۱۶ سال ستون هفتگی‌ای با عنوان “شهروند جهانی” می‌نوشت که رویدادهای جهان را از منظر سیستمی تحلیل می‌کرد که بعدها در قالب کتابی به همین نام منتشر شد. این ستون در بیش از بیست روزنامه منتشر می‌شد و موفق به کسب جایزه دوم مسابقه ملی چمپیون-تاک در سال ۱۹۸۵ برای روزنامه‌نگاری برجسته در حوزه کسب‌وکار و اقتصاد شد. همچنین جایزه والتر سی. پاین در آموزش علوم را در سال ۱۹۹۰ دریافت کرد و در سال ۱۹۹۱ برای دریافت جایزه پولیتزر نامزد شد. آثار او الهام‌بخش صدها مطالعه دانشگاهی، ابتکارات سیاست‌گذاری دولتی و توافقنامه‌های بین‌المللی بوده است. او برای مدت‌ها عضو انجمن آمریکایی کلاب رم بود که پس از درگذشتش، جایزه‌ای به نام او برای اقدامات پایدار جهانی ایجاد کرد.

آثار برجسته

محدودیت‌های رشد

در سال ۱۹۷۲، میدوز عضو تیم MIT بود که مدل رایانه‌ای “World3” را برای کلاب رم تولید کرد. این مدل مبنای کتاب “محدودیت‌های رشد” شد که به مطالعه روندهای بلندمدت جمعیت، اقتصاد و محیط زیست در سطح جهانی پرداخت. این کتاب که میدوز نویسنده اصلی آن بود، بحث‌های گسترده‌ای را درباره ظرفیت محدود زمین برای حمایت از توسعه اقتصادی بشری آغاز کرد – بحثی که تا امروز ادامه دارد.

گروه بالاتون

در سال ۱۹۸۲، دانلا و دنیس میدوز شبکه‌ای بین‌المللی از پژوهشگران برجسته در زمینه مدل‌سازی سیستم‌ها و پایداری محیطی ایجاد کردند. این شبکه که به “گروه بالاتون” معروف است، هر پاییز در دریاچه بالاتون مجارستان تشکیل جلسه می‌دهد.

در سال ۱۹۹۶، میدوز “موسسه پایداری” را بنیان گذاری کرد که مأموریت آن، تسهیل گذار به سمت سیستم‌های پایدار در تمام سطوح جامعه از محلی تا جهانی بود. این موسسه در سال ۲۰۱۱ به نام بنیانگذارش تغییر نام داد و تعهد خود را به مأموریت اولیه سازمان و همچنین دسترسی آسان و گسترده به آثار دینا میدوز تجدید کرد.

می‌دوز در تحقیقات خود با رویکردی علمی به واکاوی سیستم‌هایی پرداخت که مسائل پیچیده بشری را به وجود می‌آورند. او با زبانی صمیمی همراه با طنز و فروتنی، راه‌حل‌های سالم و عملی برای خلق جایگزین‌های بهتر ارائه می‌داد. مهربانی و نبوغش الهام‌بخش دیگران بود، و پیام اصلی او این بود:

“ما انسان‌ها آنقدر توانایی داریم که توانسته‌ایم سیستم‌های پیچیده و سازوکارهای پربازده خلق کنیم. مطمئناً به اندازه‌کافی خرد داریم تا مطمئن شویم همه از مواهب زندگی سهم می‌برند، و قطعاً می‌توانیم از طبیعتی که همه ما به آن وابسته‌ایم، به شکل پایدار محافظت کنیم.”

سه ویژگی برجسته‌ای که می‌دوز داشت:

– پایبندی به پایه‌های علمی

– خوشبینی واقع‌بینانه

– مهارت در انتقال مفاهیم

ابزارهای سیستمی به او امکان می‌داد تا ریشه مشکلات به ظاهر حل‌ناشدنی – از فقر و جنگ تا تخریب محیط زیست – را به وضوح ببیند، و عشق عمیقش به انسان‌ها و کره زمین، توانایی منحصربه‌فردی برای تأثیرگذاری بر دیگران به او می‌بخشید.